Die Ware Toets vir Israel en die Wêreld
Aansprake op "uitverkorenheid" vra steeds vir morele rekenskap.
Israel se verwoestende oorlog in Gaza het nie net die politiek van die Midde-Ooste verskeur nie, maar ook die geloof van miljoene mense wêreldwyd. Onder die rookskerm van bombardemente en die koue taal van diplomasie skuil 'n dieper vraag: Is Israel steeds die sogenaamde “uitverkore volk van God” of is die staat vandag onder die oordeel van die God waarin hulle sê hulle glo?
Vir baie in Israel en van sy Evangeliese ondersteunerskringe in die VSA is die antwoord duidelik. Hulle sien die bestaan en oorlewing van Israel as 'n wonderwerk, die vervulling van Bybelse profesie en 'n teken van Goddelike guns. Elke oorwinning op die slagveld word beskou as 'n bevestiging dat die hand van God nog steeds op Sion rus.
Maar ander vra hoe kan 'n volk wat sê hulle is uitverkore soveel lyding veroorsaak sonder om morele rekenskap te gee? Meer as 66 000 Palestyne, wat meer as 20 000 kinders insluit, is dood in 'n oorlog wat Israel as selfverdediging beskryf, maar wat die wêreld by die Verenigde Nasies toenemend as “volksmoord” veroordeel.
Teologieë wat bots
Hierdie verdeeldheid loop nie net deur die politiek nie, maar deur die teologie self.
Evangeliese Christene lees die moderne staat van Israel as profesie-in-aksie, 'n noodsaaklike stap na die wederkoms van Christus. Katolieke, Ortodokse en hoofstroom-Protestante glo egter dat God se verbond universeel is dat die “nuwe Israel” die ganse mensdom insluit en nie net 'n enkele volk nie.
In Islam is daar weer erkenning dat die kinders van Israel eens deur God geseën is, maar bevat ook die waarskuwing dat sulke guns verlore gaan wanneer geregtigheid versaak word. Vandag vra baie Moslem-geleerdes, hoe kan 'n volk wat glo in Abraham se God, die kinders van ander Abrahamiete aanhou doodmaak?
Mag sonder morele rigting
Israel se magsposisie bring dus nie net politieke vrae nie, maar ook teologiese vrae. As mag sonder geregtigheid uitgeoefen word, is dit dan nog 'n geseënde daad of word dit veroordeel? Die Bybel leer immers dat God nie kyk na offers en oorwinnings nie, maar na die hart van die mens. Wanneer geloof vervang word deur mag en oorheersing, word uitverkorenheid self 'n toets van karakter eerder as 'n teken van 'n voorreg.
Hierdie sin sê dat om deur God “uitverkies” te wees (of te glo dat jy is) nie outomaties beteken dat 'n volk of nasie regverdig is nie. As 'n groep wat aanspraak maak op Goddelike guns ophou om volgens morele en geestelike beginsels te leef - soos deernis, geregtigheid en nederigheid - en in plaas daarvan op militêre mag, onderdrukking of oorheersing staatmaak, lyk hul sogenaamde “uitverkorenheid” nie meer soos 'n seën nie.
In plaas daarvan word dit 'n toets. 'n Manier om te sien of hulle steeds regverdig en eties kan optree, al beskik hulle oor groot mag.
Die morele keerpunt
Hierdie oorlog dwing die wêreld en veral die drie Abrahamitiese gelowe om hul eie teologieë te heroorweeg:
Is God 'n bondgenoot van enige nasie, of 'n regter oor almal?
Is “uitverkorenheid” 'n voorreg, of 'n verantwoordelikheid?
Joodse denkers soos Peter Beinart sê ware Joodse identiteit lê nie in nasionale oorlewing nie, maar in morele waarheid. Pous Franciscus roep die wêreld op tot vrede en nie profesie nie. Moslem-geleerdes herinner dat God se barmhartigheid altyd saamloop met geregtigheid.
As hierdie stemme gehoor word, kan geloof dalk weer 'n brug word en nie 'n wapen nie. Die werklike vraag is dus nie of Israel nog uitverkore is nie, maar of enige volk wat die lyding van ander veroorsaak, nog kan aanspraak maak op God se seën.
Nog artikelsop OntLaer:
Volg OntLaer Facebook en LinkedIn vir ons jongste artikels, potgooi-gesprekke en redaksiebriewe asook bydraes en insigte van skrywers regoor ons netwerk.
INTEKEN OPSIES:
Wil jy stukke soos die direk in jou inboks ontvang – weekliks of daagliks – en terselfdertyd ons werk ondersteun? Kies hieronder jou voorkeur.