“Toe die Here sien dat die boosheid van die mens op die aarde groot was en al die versinsels wat hy in sy hart bedink, altyddeur net sleg was, het dit die Here berou dat Hy die mens op die aarde gemaak het, en daar was smart in sy hart.”
Genesis 6:5
Vir die grootste deel van die menslike geskiedenis was geweld die standaard manier waarop mense met mekaar omgegaan het. Vir die grootste deel van die meer as 6 000 jaar van menslike beskawing het ons mekaar doodgemaak om ons wil af te dwing en mekaar se eiendom te vat. Trouens, vir die grootste deel van daardie tyd het ons mekaar as eiendom beskou.
Tog het daar sowat 500 jaar gelede iets tasbaars begin verander. Alhoewel mensehandel vandag nog 'n werklike probleem is, is dit baie mak in vergelyking met die slawehandel van die verlede. Dit beteken nie dat slagoffers van mensehandel beter daaraan toe is as slawe van die verlede nie. Maar dit is vandag minder waarskynlik vir ons elkeen om 'n slaaf te word, en die oorloë wat vroeër die meeste slawe voorsien het, is nou baie skaars.
Handel ly baie minder onder rowery en seerowery. Selfs die doodstraf word al hoe minder gewild in Westerse lande. Terwyl ons vermoë om mekaar dood te maak toegeneem het, het ons selfbeheersing oënskynlik teen 'n nog vinniger tempo gegroei. Ons kan besin oor of dit te danke is aan leerstellings soos wedersekere vernietiging, maar dit lyk na 'n universele verskynsel wat regerings, gemeenskappe en individue raak.
Dit lyk asof hierdie groot matiging saamval met die opkoms van 'n stel instellings wat die Westerse beskawing onderskraag. Die mees vreedsame lande is Westerse lande (ten spyte van wat sommiges daaroor sê). Ek sluit Suid-Afrika hierby in, aangesien ons as 'n Westerse land gestig is en die regsraamwerk wat ons land gevestig het, is 'n wet van die Britse parlement. Dus is dit veilig om te sê ons is deel van die Weste.
Ja, dit sluit liberale instellings en idees in soos: beperkte regering, konstitusionalisme, eiendomsregte, die oppergesag van die reg, ensovoorts. Maar dit is nie net beperk tot die politieke en regsinstellings nie, al is daar diegene wat hierdie verandering aan die menslike status quo hoofsaaklik as 'n skepping van regerings beskou. Regerings is egter geskep as 'n manier om geweld te organiseer en te maksimeer. Nie om dit te temper nie.
Dit is dus effens belaglik om 'n instelling wat homself in stand hou deur permanente massa-diefstal onder die uiteindelike dreigement van dood, die eer te gee vir 'n meer vreedsame samelewing. Die instellings wat regerings beperk, as jy hul geskiedenis ondersoek, is deurgaans teen die wil van regerings tot stand gebring.
Koning John het nie die Magna Carta vrywillig onderteken nie. In die oorgrote meerderheid van gevalle het regerings slegs gekrimp ná menige onnodige sterftes. Die gebrek aan verbeelding van die rewolusionêre rebelle lê daarin dat hulle een regering omver gewerp het net om dit met 'n ander te vervang.
Hartsveranderinge oor Geweld
Die omvang van hierdie veranderinge aan die gebruik van geweld kan slegs verklaar word deur 'n algemene verwerping van geweld deur gewone mense. Daar was iets wat mense laat oorgaan het van die genot te sien hoe leeus Christene in die Colosseum uitmekaar skeur, tot die punt waar dit onaanvaarbaar geword het om selfs moordenaars aan die doodstraf te onderwerp. Iets in ons harte het verander. As ons na Westerse instellings kyk, is die mees betekenisvolle, nie-regsverwante of dan nie-politieke instelling die Christendom. Daar kan geargumenteer word dat dit grotendeels verantwoordelik is vir die vorm van regs- en politieke instellings ook. Selfs al wil ons nie hierdie moontlikheid erken nie, moet ons darem genoeg omgee vir vrede om met agterdog te kyk na enige idee wat daarop uit is om hierdie instellings te ondermyn of te vernietig. Dit beteken nie ons mag nooit verandering bepleit nie, maar 'n bietjie konserwatisme in hoe ons verandering bepleit, is nie te veel gevra nie. Ons kan nie instellings ondermyn sonder om te verstaan watter presiese rol hulle in ons samelewing speel nie.
Vandag is liberale én Christelike instellings onder volgehoue aanval, veral in Suid-Afrika. Ons doen dit sonder om te besef watter demone ons in mense kan wakker maak. Reeds het ons een van die ergste moord- en verkragtingsyfers (veral kinderverkragting) in die wêreld. Onlangs sien ons 'n reeks hoëprofiel-sluipmoorde om politieke en ekonomiese redes, en nou ondersoek die Madlanga-kommissie korrupsie in die polisie en ander staatsorgane wat hulle medepligtig aan geweld gemaak het.
Die staat is dus nie die beskermer van vrede soos sommiges uitmaak nie.
In werklikheid dryf die Suid-Afrikaanse staat 'n ontwapeningsagenda terwyl hy aktief die vlamme van geweld aanblaas. Baie van die wapens wat misdadigers gebruik om ons dood te maak, kan teruggespoor word na die weermag, polisie of selfs MK-wapenkluise wat tydens die struggle gebruik is. Dit is dieselfde regering wat die sekularisering van ons samelewing op die mees vyandige manier moontlik teenoor die godsdiens van die meerderheid Suid-Afrikaners lei. Skole word deur bendes oorheers, meisies so jonk as twaalf kan aborsies kry sonder ouerlike toestemming en daar is 'n maatskaplike krisis van afwesige vaders. Slegs sommige van hierdie probleme kan deur staatsoptrede opgelos word, die meeste kan nie. Ons moet mooi dink oor wat ons ontketen as ons idees verwerp wat die toets van tyd deurstaan het.
Suid-Afrika is besliste bewys dat dit nie die beskikbaarheid van wapens is wat mense laat doodmaak nie, dit begin in elke mens se hart. Vir te veel Suid-Afrikaners is wat in hul harte woon, afgodsdiens (insluitend die aanbidding van geld of Mammon). Ons het te veel mense wat bereid is om te moor vir wins, te veel wat hul seksuele drange gewelddadig bevredig, te veel wat so woedend is dat hulle sal doodmaak.
Ons beweeg vinnig na 'n toekoms waarin geweld die oorhand sal kry in hierdie land. Die konstruksie- en ander mafias is die voorbode van wat kom. Miskien sal ons dan leer dat dit nie ons meerdere intelligensie, ons rykdom of ons beleid is wat vrede skep nie. Miskien het jy iets meer nodig. Iets wat eeue oud is, maar nooit uitgedien is nie.
Mpiyakhe Dhlamini is 'n skrywer, programmeerder, entrepreneur en genoot van die Vryemarkstigting. Hierdie artikel word met vergunning van die skrywer vertaal en herplaas vanaf sy Substack Everything Else…
Nog artikels op OntLaer:
Volg OntLaer Facebook en LinkedIn vir ons jongste artikels, potgooi-gesprekke en redaksiebriewe asook bydraes en insigte van skrywers regoor ons netwerk.
INTEKEN OPSIES:
Wil jy stukke soos die direk in jou inboks ontvang – weekliks of daagliks – en terselfdertyd ons werk ondersteun? Kies hieronder jou voorkeur.
 | A guest post by
|